چشم انداز نرخ ارز، تورم و نقدینگی در سال ۱۴۰۳ از زبان محمدرضا فرزین رییس بانک مرکزی.
محمدرضا فرزین رییس بانک مرکزی در روزهای پایانی سال با اشاره به سیاست تثبیت اقتصادی بانک مرکزی که منجر به بازگشت ارامش در بازارها گردیده است اشاره کرد: مادامی که نقدینگی و انتظارات تورمی کنترل شود نرخ ارز افزایش شدیدی نخواهد داشت.
آخرین آمار رسمی از تغییرات شاخص قیمت کالاها در پایان بهمن ۱۴۰۲ نشان می دهد نرخ تورم سالانه منتهی به یازدهمین ماه سال با روند کاهشی نسبت به ماه های قبل به عدد ۴۲.۵ رسیده و تورم نقطه به نقطه کل کشور نیز عدد ۳۵.۸ درصد بوده است. این در حالی است که شاخص های مذکور در بهمن سال قبل به تریتب ۴۷.۷ و ۵۳.۴ درصد بوده است. بنابراین در قیاس با سال قبل شاخص ها روند نزولی را نشان می دهد.
در مورد نرخ ارز و قیمت دلار نیز با شروع اسفند ماه قیمت دلار به محدوده ۶۱ هزارتومان رسید لیکن با مدیریت بانک مرکزی قیمت دلار به کانال ۵۹ هزارتومان بازگشت. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی قیمت دلار را در پایان سال محدوده بین ۷۰ تا ۸۰ هزارتومان پیش بینی می کردند.
در کنار شاخص ارزی و تورم، مورد دیگر نرخ رشد نقدینگی است که در ماه های گذشته با کاهش همراه بوده است. بر اساس آخرین آمار بتنک مرکزی نرخ رشد نقدینگی منتهی به دی ۱۴۰۲ ۲۵.۲ درصد بوده که بنسبت به قله ۴۲.۸ درصدی مهرماه ۱۴۰۰ که ماه های ابتدایی روی کار آمدن دولت سیزذهم بوده است کاهش بسیاری داشته است. در عین نرخ رشد پایه پولی نیز در ادامه روند نزولی خود از ابتدای سال ۱۴۰۲ از ۴۵ درصد به ۳۱.۷ درصد در دی ماه کاهش یافته است.
رییس کل بانک مرکزی به تازگی در دیدار پایان سال مدیران عامل بانکها با اشاره به آخرین شاخص ها و تحولات اقصتادی کشور در بخشهای مختلف تاکید کرد: بر اساس آمارهای مقدماتی نرخ رشد اقصتادی کشور طی ۹ ماه سال جاری به نسبت مشابه سال قل معادل ۴.۵ درصد بوده که با توجه به شرایط فعلی و نرخ رشد اقتصادی کشورهای منطقه در سال ۲۰۲۳ نرخ رشد مطلوبی محسوب می شود. وی افزود: در دوره مورد بررسی بخش نقت نره رشد بالای ۱۶ درصد را تجربه کرده است که ناشی از اجرای طرح های توسعه ای در راستای افزایش ظرفیت تولید نقت کشور در سال جاری بوده است. امید است در سال آینده نیز به دلیل سرمایه گذاری های صورت گرفته در این خوزه رشد این بخش تداوم یابد.
به گفته رییس کل بانک مرکزی در بخش خدمات نیز برخلاف رویه رشد پایین در سالهای گذشته نرخ رشد حدود ۴ درصد بوده و در برخی بخشها مانند حمل و نقل و بخشهای عمده فروشی و خرده فروشی نیز نرخ های رشد مناسب محقق شده است.
تشدید انتظارات تورمی در آغاز سال ۱۴۰۲
فرزین در ارتباط با وضعیت تورم و نقدینگی گفت: در ابتدای سال ۱۴۰۲ کشور با تشدید انتظارات تورمی و افزایش نرخ تورم به خصوص در فروردین ماه مواجه بود که با اجرای برنامه ها و اقدامات بان مرکزی تورم نقطه به نقطه شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی در سال ۱۴۰۲ روند کاهشی چشمگیری به خود گرفت. به نحوی که بر اساس محاسبات بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان بهمن ماه ۲۲ واحد کاهش یافت.
هدفگذاری نرخ تورم و نقدینگی در سال ۱۴۰۳
رییس کل بانک مرکزی در ادامه در ارتباط با هدفگذاری نرخ تورم و نقدینگی در سال ۱۴۰۳ اشاره کرد: هدف نرخ رشد نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۲ ۲۵ درصد تعیین شده بود که در دی ماه ۲۵.۲ درصد بوده است. دستیابی به ای مهم به معنای عبور و پشت سرگذاشتن یک دوره پرفشار نقدینگی ۴ ساله و رسیدن به شرایطی با ثبات بر اساس متعیرهای کلان است.
محمدرضا فرزین تصریح کرد: برنامه ریزی بانک مرکزی دستیابی به نرخ رشد نقدینگی ۲۳ درصد با دامنه مثبت و منفی ۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۳ است. تغییر اندک نرخ رشد هدف سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲ به دلیل بهبود رشد اقتصادی و ممانعت از اثرات رکودی کنترل نقدینگی می باشد.
به گفته رییس شورای پول و اعتبار برنامه بانک مرکزی برای نرخ تورم در سال ۱۴۰۳ قرار گرفتن نرخ تورم نقطه به نقطه پایان سال ۱۴۰۳ در کانال ۲۰ درصد است که در این صورت هدف بلندمدت در دسترس خواهد بود.
شرط رییس بانک مرکزی برای عدم جهش ارزی در سال ۱۴۰۳
یکی از مهمترین موضوع های صحبتهای رییس کل بانک مرکزی در مورد وضعیت ارزی کشور بود. وی در این مورد گفن: بانک مرکزی در سال ۱۴۰۲ سیاست تثبیت اقتصادی را در دستور کار قرار داد که به دنبال اجرای این سیسات آرامش در بازارها برقرار گردید.مادامی که نقدینگی و انتظارات تورمی کنترل شود نرخ ارزش افزایش دیدی نخواهد داشت.
از ابتدای سال ۱۴۰۲ حدود ۷۸ میلیارد دلار ارز به نرخ حمایتی و غیرحمایتی تخصیص داده شده که از این میزان حدود ۶۷ میلیارد دلار تامین و پرداخت گردید. این عملکرد در زمینه تامین ارز مورد نیاز کشور یک رکورد محسوب می شود.وی افزود: منابع ارزی بانک مرکزی رشد بسیار خوبی را به نسبت سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰ داشته است و میزان ارز عرضه شده نسبت به ۳ سال گذشته قابل توجه بوده که مجر به رشد تشکیل سرمایه به ویژه در ماشین آلات شده است.
فزرین افزود: در حال حاضر حراج سکه و طلا در مرکز مبادله طلا و ارز ایران صورت می گیرد و انتظار می رود در آینده فورش اسکناس ارز نیز در این مرکز انجام شود.توسعه فعالیتهای مرکز مبادله یکی از برنامه های بانک مرکزی بوده و امیدواریم بازار سلف و آنی تیز در این نهاد راه اندازی شود.
رییس کل بانک مرکزی همچنین گفت: در حوزه ارزی یکی از مهمترین سیاستهای بانک مرکزی ازادسازی منابع ارزی موجود در کشورهای خارجی است و امید می رود با همکاری دستگاه های مختلف در دولت محقق یافته و از این منابع برای سرمایه گذاری و رشد اقتصادی کشور نیز استفاده شود.
وی در پایان خاطر نشان کرد: بانک مرکزی همچنان تلاش خواهد کرد با اعمال سیاستهای ارزی نوسانات نرخ ارز را به حداقل برساند و حضور بانک مرکزی در بازارهایی نظیر طلا و ارز تداوم خواهد داشت.
