در شرایط نابسامان صنعت ساختمان کشور، تنها راه باقی مانده برای تولیدکنندگان مصالح ساختمانی صادرات است با این حال به نظر می رسد مساله صادرات نیز به واسطه عوارض بالا برای تولیدکنندگان جالب توجه نیست!
به نوشته پرشین سازه کشور ترکیه یکی از اصلی ترین مقاصد محصولات فولادی ایران مانند میلگرد و تیرآهن بود اما در سال ۱۴۰۲ نرخ عوارض واردات فولاد ایران در این کشور به مرز ۳۰ درصد رسیده است! به همین علت تولیدکنندگان ایرانی ناچارند محصولات خود را هزار میلیارد تومان زیر قیمت به کشور ترکیه صادر نند . طبیعتاً این زیان بالا سبب خواهد شد حتی صادرات محصولات برای تولیدکنندگان مصالح ساختمانی منطقی نباشد!
یکی از نکات جالب توجه در این مورد این است که همین تولیدکنندگان میلگرد و تیرآهن خود را با قیمت جهانی به مصرف کننده داخلی میفروشند اما ناچارند محصول خود را با ۳۰ درصد قیمت پایننتر به کشورهای همسایه صادر کنند. در نتیجه این دوگانگی علاوه بر آسیب به تولیدکنندگان به نفع مصرف کننده داخلی نیز نخواهد بود.این زیان ۳۰ درصدی منجر به وارد آمدن خسارت هزار میلیارد تومانی به کشور شده است.
اصلی ترین مصرف تیرآهن و میلگرد در کشور ما برای ساخت مسکن است. از آنجایی که در حال حاضر ساخت مسکن ارزان قیمت برای افراد فاقد مسکن در دستور کار دولت قرار گرفته است انتظار می رود که دولت سیاستهایی در پیش بگیرد تا محصولات فولادی ارزان قیمت در اختیار سازندگان قرار بگیرد.
نکته قابل توجه آنکه بیش از هشت ماه اس که فولاد ایران زیر قیمت به خارج از کشور صادر می شود و البته برخی از فعالان بازار معتقدند که چنین موضوعی به دلیل وضع عوارض ۳۰ درصدی در کشور ترکیه است.
در سالهای اخیر کشورهای همسایه تصمیم گرفته اند از تولیدکنندگان داخلی حمایت کنند. به همین دلیل ورود فولاد ایران به این کشورها همراه با عوارض ۳۰ درصدی است. با این وجود تولیدکنندگان ایرانی کماکان به صادرات خود ادامه می دهند.
قانون عوارض واردات از دی ماه سال ۱۴۰۲ در کشور ترکیه به اجرا درآمد.از آن زمان تاکنون میزان صادرات فولاد ایران به ترکیه نزدیک به ۱.۵ میلیون تن بوده است. بیشترین محصولات صادرشده شاما میگرد و تیرآهن بوده است.
به نظر می رسد چند عامل اصلی در تولید ارزان قیمت فولاد تاثیر داشته باشد. نیروی کار در ایران ارزان است و هزینه های انرژی نیز به نسبت کشورهای منطقه چندان بالا نیست! به همین علت تولید محصولات فولادی در ایران ارزان تمام می شود. به همین دلیل می توان گفت که وضع عوارض واردات در کشورهای همسایه نیز باعث از بین رفتن حاشیه سود تولیدکنندگان نشده است!
موانع و مشکلات زیادی در صنعت فولاد کشور وجود دارد. سیاستهایی مثل تسعیر نرخ ارز، رعایت کف عرضه ها در بورس کالا و … منجر به ایجاد مشکلات زیادی در راه صادرات فولاد ایران شده است. در صورت رفع این موانع می توان سالیانه تا ۱۰ میلیارد دلار از محل صادرات فولاد ارزآوری به کشور داشت!
در طی گزارشی که مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی منتشر کرده است اعلام شد برای افزایش عایدی اقتصاد ایران از تولید فولاد باید یارانه انرژی حذف شود تا به این ترتیب چوب حراج به اموال ملی کشور زده نشود.
از سوی دیگر دولت می بایست در قالب ماده ۳ قانون مانع زدایی از صنعت برق اقدام نموده و تعرفه انرژی صنایع را تعییر دهد. در این صورت علاوه بر جلوگیری از متضرر شدن اقتصاد کشور بهره وری صنایع نیز بالاتر خواهد بود.